آدرس:
تهران. بزرگراه اشرفی اصفهانی، خیابان شهید اسلامیان، خیابان سروستان، کوچه بهاران دوم، پلاک 10
تلفن
44606461 - 44606969 (021)

اندازه‌شناسی در مسیر تاریخ

اندازه‌شناسی در مسیر تاریخ

یکی از شاخه‌­های علم، دانش اندازه‌­شناسی (مترولوژی) است که به معنای علم اندازه­‌گیری است. رسالت این علم شناخت و بررسی روش­های مختلف اندازه­‌گیری کمیت­‌های فیزیکی و استانداردسازی ­آنهاست. اگرچه امروز این دانش از موقعیت خوبی در جهان ما برخوردار است ولی علم اندازه‌­گیری مربوط به عهد باستان و از کهن­‌ترین علوم بشری به حساب می‌­آید.

از قدیمی‌­ترین تمدن جهان، در منطقه بین­‌النهرین گرفته تا حکومت امپراطوری بابل و بعد از آن مردم مصر باستان که در کناره‌­های رود نیل زندگی می‌کردند، نخستین سیستم اندازه‌­گیری و کالیبراسیون را با بهره‌گیری از استاندارد­های به هم پیوسته­ مانند وجب انگشت، طول آرنج، گام­های انسان، سه دانه جوی خشک شده که در امتداد هم قرار می‌گرفتند برقرار کرده و آن را برابر یک و پنج تعریف کردند. همچنین اولین وزنه­‌ها برای توزین اجناس به دستور داریوش اول ساخته شد. در قرن هفدهم  نیز اولین ترمومتر توسط گالیله اختراع شد.

در اوایل قرن هجدهم “جیمز وات” مخترع اسکاتلندی پیشنهاد کرد تا دانشمندان جهان دور هم جمع شده و سیستم جهانی واحدی برای اندازه­‌گیری­‌ها به وجود آورند. به دنبال این پیشنهاد گروهی از دانشمندان فرانسوی برای به وجود آوردن “سیستم متریک” وارد عمل شدند و سیستم پایه­‌ای را که که دارای دو استاندارد یکی “متر” برای واحد “طول“، و دیگری “کیلوگرم” برای واحد “جرم” بود را به وجود آوردند. در این زمان “ثانیه” به عنوان استاندارد “زمان” و “ترموسانتیگراد” به عنوان استاندارد “دما” مورد استفاده قرار می­‌دادند. در سال 1875 میلادی، 17 کشور در پاریس برای امضا کنوانسیونی به نام “کنوانسیون متر” گرد هم آمدند.

ایرانیان نیز با اندازه‌­گیری زمان، نشانه­‌گذاری ستارگان، تقسیم آب، تعیین و ارزیابی زمین، ضرب سکه، پایبند به قانون اندازه­‌شناسی بودند.

به همین ترتیب در سال 1304 هجری شمسی نخستین قانون اوزان و مقیاس­ها به تصویب مجلس شورای ملی و سنا رسید. بر اساس این قانون دولت موظف به مدیریت زیر­ساخت­های اندازه­شناختی شد و متعاقب آن اداره اوزان و مقیاسها در سال 1311 هجری شمسی، در وزارت فلاحت، تجارت و فواید عامه تشکیل شد.

در سال 1332 مؤسسۀ استاندارد در قالب یک ادارۀ آزمایشگاهی در وزارت بازرگانی به منظور کنترل کیفی کالاهای صادراتی آغاز به کار کرد و در سال 1339 مجلس وقت اجازۀ تأسیس مؤسسه استاندارد ایران را تصویب کرد و در همین سال ایران به عضویت سازمان بین المللی ISO درآمد.

 


آخرین مقالات


دسته بندی مقالات


آخرین پروژه ها